De Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025 komen eraan. En zoals altijd vliegen de beloftes je om de oren. Zorg, woningmarkt, klimaat en natuurlijk: ons pensioen. Een onderwerp dat ons allemaal raakt, of je nu werknemer, ondernemer of (bijna) gepensioneerd bent. In deze blog duiken we in de plannen van de grote partijen. Wat willen ze veranderen aan de AOW en het pensioenstelsel? En hoe betaalbaar is dat allemaal?
In deze blog duiken we in de plannen van de grote partijen. Wat willen ze veranderen aan de AOW en het pensioenstelsel? En vooral: hoe betaalbaar is dat allemaal?
We zetten eerst uiteen wat de verschillende partijen in hun programma’s hebben opgenomen, doen een korte fact-check en sluiten af met onze ongezoute mening.
Wat staat er in de programma’s:
VVD – meer zelfregie en keuzevrijheid
De VVD zet sterk in op zelfregie. Mensen dienen meer keuzevrijheid te krijgen in hoe zij hun pensioen willen opbouwen en besteden. Het moet bijvoorbeeld mogelijk zijn om de AOW-uitkering later te laten ingaan, wanneer iemand langer werkt. Dit wat dan resulteert in een hogere AOW maanduitkering.
De partij wil dat zelfstandigen verplicht pensioen opbouwen, om te voorkomen dat mensen later zonder inkomen komen te zitten.
De VVD blijft vasthouden aan de koppeling van de AOW-leeftijd aan de levensverwachting, om zo de betaalbaarheid van het stelsel te waarborgen.
GroenLinks–PvdA – solidariteit en duurzaamheid
De combinatie GroenLinks–PvdA legt de nadruk op solidariteit en collectiviteit. Zij streven ernaar dat de AOW gekoppeld blijft aan het minimumloon, zodat gepensioneerden ook profiteren van loonstijgingen.
Daarnaast willen ze dat werkgevers verplicht een goed pensioen aanbieden, en dat zelfstandigen vanaf dag één pensioen moeten opbouwen. De combinatie pleit bovendien voor een duurzaam beheer van pensioengelden en het gebruik van pensioen als een middel voor maatschappelijke doeleinden.
PVV – AOW terug naar 65 jaar
De PVV kiest voor een duidelijke koers: de AOW-leeftijd moet terug naar 65 jaar. Daarnaast wil de partij dat de AOW-uitkering meestijgt met het minimumloon. Over verdere hervormingen van het pensioenstelsel doet de PVV geen uitgebreide voorstellen, maar het uitgangspunt is helder: eerder met pensioen, meer koopkracht.
CDA – behoud van zekerheid en continuïteit
Het CDA wil geen grote wijzigingen in de AOW. De mogelijkheid om de AOW later te laten ingaan wordt door het CDA gesteund. De partij vindt het belangrijk dat de AOW gekoppeld blijft aan het minimumloon. Werknemers en gepensioneerden moeten een sterke stem krijgen in het pensioenproces.
Het CDA wil vooral zorgen voor rust en stabiliteit tijdens de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel.
D66 – balans tussen vrijheid en zekerheid
De D66 zoekt de balans tussen keuzevrijheid en zekerheid. Mensen moeten ook na de AOW-leeftijd kunnen doorwerken als ze dat willen.
Daarnaast stelt D66 dat de AOW minder snel moet stijgen als het minimumloon stijgt, om zo de overheidsuitgaven te beheersen.
Pensioenopbouw moet voor iedereen verplicht worden, dus ook voor ondernemers. Verder wil D66 dat pensioenfondsen meer rekening houden met de persoonlijke voorkeuren van deelnemers, bijvoorbeeld in beleggingskeuzes.
JA21 – eerlijk, inflatiebestendig en flexibel
De partij JA21 wil dat iedereen krijgt waar hij of zij recht op heeft. Mensen moeten tot 10% van hun pensioen in één keer kunnen opnemen.
Pensioenfondsen mogen geen grote beleggingsrisico’s nemen, en pensioenen moeten meegroeien met de inflatie. Ook wil JA21 het combineren van pensioen en deeltijdwerk makkelijker maken.
Wat feiten
Om een en ander te duiden gaan we even terug in de tijd: de AOW in cijfers. De AOW werd ingevoerd in 1957. Toen ontvingen 900.000 mensen een uitkering van gemiddeld €353 per jaar. De kosten bedroegen destijds €318 miljoen, oftewel 5,8% van de totale rijksbegroting.
Er waren toen 6,3 werkenden per AOW’er.
Nu in 2025 is dat beeld compleet veranderd. Op dit moment ontvangen 3,6 miljoen Nederlanders een AOW en die groep groeit snel en hard. De hoogte van de totale uitkering bedraagt tegenwoordig € 55,1 miljard euro. Tegenwoordig zijn er nog maar 3,7 werkende per AOW gerechtigde. De betaalbaarheid staat dus goed onder druk net zoals de levensverwachting. Die is in de jaren ook flink gestegen.
Hieronder in een grafiek de ontwikkeling van de AOW en vergrijzing in vogelvlucht:
Onze conclusie en het eerlijke verhaal
AOW
Iets aanpassen aan de AOW, of zelfs helemaal terug naar 65 jaar, klinkt politiek aantrekkelijk, maar is financieel voor Nederland helemaal niet haalbaar. Met stijgende kosten voor zorg en defensie zijn dat vooral mooie praatjes voor tijdens de campagne maar zijn totaal niet reëel. De koppeling aan het minimumloon is begrijpelijk, zeker omdat veel mensen in Nederland grotendeels van hun AOW moeten leven.
Maar laten we ook reëel blijven: een stijging van 10% zoals onlangs is doorgevoerd? Dat jaar op jaar blijven doen is op de lange termijn onhoudbaar.
Meer vrijheid
We horen het vaak: mensen willen meer vrijheid in hun pensioen. Maar willen ze dat écht? Ik zie in de praktijk dat maar weinig mensen gebruikmaken van de mogelijkheden die er al zijn. Slechts een klein deel logt ooit in op zijn of haar pensioenportaal, en weinig mensen bouwen buiten hun pensioenregeling iets extra’s op. Meer vrijheid begint dus niet bij de overheid of de wetgever, maar bij werknemers zelf.
Eerder stoppen met werken kan nu ook al! Alleen zul je daar zelf iets voor moeten doen.
Ondernemers
De verplichte pensioenopbouw voor zelfstandigen is een lastige discussie. Slechts 40% van de ondernemers regelt op dit moment iets voor later. Dat is zorgelijk, want wie straks alleen AOW ontvangt, komt simpelweg tekort. Toch is het de vraag hoe ver de overheid moet gaan: Wie bepaalt wat “voldoende” is, of welk product verplicht wordt? En hoe verhoudt zich dat tot de vrijheid van ondernemerschap?
Mijn mening?
Ik geloof in vrijheid en eigen regie, maar ook in verantwoordelijkheid. Want ik zie het te vaak gebeuren: jaren hard gewerkt, maar uiteindelijk niet kunnen stoppen omdat er simpelweg geen buffer is opgebouwd. En dat geldt niet alleen voor zelfstandigen! Als we de programma’s erop naslaan dan merk ik dat de partijen het niet meer hebben over de nieuwe pensioenwet, gelukkig maar. De Wet toekomst pensioenen is nu in uitvoering; de komende jaren zal blijken of de beloofde transparantie en flexibiliteit ook echt worden waargemaakt. De eerste signalen zijn best wel positief.
Wat meer flexibiliteit is positief al merk ik dat er maar weinig mensen zijn die hun AOW willen opschuiven, het is eerder dat ze het naar voren willen halen. Kortom als we de plannen lezen dan zie je dat als je iets wil, je zelf in actie moet komen. De overheid zal zich, noodgedwongen, steeds verder terugtrekken. Als je dus zelf keuzes wil maken, zul je zelf aan de bak moeten!
Comments are closed